Μεταβείτε στην ενότητα
- Τι είναι;
- Τι φαίνεται σε μία μαστογραφία;
- Τι είναι οι αποτιτανώσεις ή ασβεστώσεις του μαστού;
- Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τη μαστογραφία;
Τι είναι η ψηφιακή μαστογραφία;
Η ψηφιακή μαστογραφία είναι μία ακτινογραφία των μαστών, μόνο που η δόση της ακτινοβολίας που εκπέμπει, είναι πολύ μικρότερη από τις συνηθισμένες ακτινογραφίες. Γίνεται με τη βοήθεια ειδικού ακτινολογικού μηχανήματος που λέγεται μαστογράφος. Ο κάθε μαστός συμπιέζεται ελαφρά ανάμεσα σε δύο επίπεδες διαφανείς πλάκες. Αυτό γίνεται αρχικά από την πάνω και την κάτω πλευρά του, οπότε και λαμβάνεται μία μαστογραφία που λέγεται FACE (ή κεφαλουραία ή CC) και στη συνέχεια από τα πλάγια, οπότε η λήψη λέγεται PROFILE (πλάγια ή MLO ή PR). Σε περίπτωση ανευρέσεως μιας ύποπτης σκίασης λαμβάνονται επιπρόσθετες εικόνες με τη χρήση ειδικών εξαρτημάτων που τοποθετούνται στο μαστογράφο, ώστε να απεικονίζεται πιο αναλυτικά η ύποπτη περιοχή.
Η μαστογραφία μπορεί να γίνεται προληπτικά, σαν έλεγχος του γυναικείου πληθυσμού για την ανίχνευση αρχόμενων μορφών καρκίνου, ή σαν διαγνωστική μέθοδος σε περίπτωση ψηλαφητικά ύποπτων ογκιδίων του μαστού.
Πιο εξελιγμένη μορφή μορφή της ψηφιακής μαστογραφίας είναι η τρισδιάστατη Τομοσύνθεση που εξετάζει τους μαστούς σε τομές (φέτες), πετυχαίνοντας έτσι να απεικονίσει βλάβες των μαστών εντελώς αόρατες στην απλή μαστογραφία.
Ο μαστός τοποθετείται ανάμεσα στις δύο διαφανείς πλάκες του μαστογράφου.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΔΩΤι φαίνεται σε μία μαστογραφία; Ο καρκίνος είναι πάντα ορατός;
Στη φυσιολογική μαστογραφία σε μαύρο φόντο που είναι το λίπος του μαστού, φαίνονται λευκοί οι αδενικοί σχηματισμοί, οι πόροι και οι ίνες του συνδετικού ιστού. Όσο πιο νεανικός είναι ο μαστός, τόσο πιο πολλές είναι οι λευκές περιοχές και τόσο λιγότερο το λίπος. Όσο πιο ηλικιωμένος είναι, τόσο περισσότερο λίπος θα έχει αντικαταστήσει τους αδένες και συνεπώς τόσο πιο πολλές σκούρες περιοχές θα έχει. Όταν ένα καλόηθες ή κακόηθες μόρφωμα αναπτύσσεται σε κάποιο σημείο, αυτό φαίνεται επίσης λευκό (σκίαση). Η διαγνωστική αξία της μαστογραφίας είναι μικρότερη σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς και αυτός είναι ο λόγος που στις περιπτώσεις αυτές προτείνεται να ολοκληρώνεται ο έλεγχος με υπερηχογράφημα. Στη μαστογραφία του νεανικού μαστού είναι πολύ πιο εύκολο να κρυφτεί μια μικρή βλάβη όντας λευκή μέσα στον αρκετά λευκό μαστό. Συνεπώς η διαγνωστική ικανότητα της μαστογραφίας είναι μικρότερη στις νέες γυναίκες από ότι στις ηλικιωμένες και αυτός είναι ένας λόγος που στις νέες πρέπει να αποφεύγεται. Στη μαστογραφία του ηλικιωμένου μαστού αντίθετα, επειδή λόγω εκφυλίσεως του αδένα υπάρχει πιο πολύ λίπος, η βλάβη (λευκή) φαίνεται πιο εύκολα μέσα στο λίπος που δείχνει μαύρο. Συνήθως ξεχωρίζει εύκολα από τους γύρω φυσιολογικούς σχηματισμούς, εκτός κι αν είναι μικρή και επιπροβάλλεται, βρίσκεται δηλαδή στην ίδια ευθεία, με αυτούς στη συγκεκριμένη λήψη (π.χ. πλάγια λήψη-profile). Κάτι τέτοιο όμως είναι απίθανο να γίνει ταυτόχρονα και στην άλλη λήψη (face). Σε περιπτώσεις αμφιβολιών μπορούν να γίνουν και λήψεις από άλλες γωνίες. Σε ένα ποσοστό 5-10%, κατά μέσο όρο, είναι δυνατόν να μη φανεί ένας καρκίνος στη μαστογραφία, ενώ σε πολύ πυκνούς μαστούς το ποσοστό αυτό φθάνει το 38%! Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί ένας όγκος να είναι αόρατος στη μαστογραφία και να είναι ψηλαφητός από το έμπειρο χέρι ενός έμπειρου μαστολόγου ή να φαίνεται στο υπερηχογράφημα.
Συνεπώς η διαγνωστική αξία της μαστογραφίας είναι σημαντικά μειωμένη σε γυναίκες με πυκνούς μαστούς, καθώς και στις νέες γυναίκες σε σχέση με στις ηλικιωμένες. Και αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που σε ηλικίες μικρότερες των 35 ετών πρέπει να αποφεύγεται, εκτός εάν υπάρχει βεβαρημένο κληρονομικό ιστορικό.
Σε ποια άλλη περίπτωση δεν φαίνεται ένας καρκίνος στη μαστογραφία;
Άλλη σπάνια περίπτωση, είναι όταν ένας όγκος βρίσκεται σε πολύ ακραία θέση περιφερική θέση του μαστού, ιδιαίτερα στο έσω ημιμόριο κοντά στο στέρνο ή πολύ κοντά στη μασχάλη ή πολύ κοντά στο οστό της κλείδας. Αν ο τεχνολόγος που κάνει τη μαστογραφία, δεν είναι ενημερωμένος για την ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου όγκου, τότε είναι πολύ εύκολο ο όγκος να μείνει έξω από τα όρια του φίλμ, να μη «μαστογραφηθεί» καθόλου και άρα η μαστογραφία να γνωματευθεί ως φυσιολογική! Γι αυτό μην αρκείστε να κάνετε μαστογραφίες μόνες σας. Πηγαίνετε στο μαστολόγο που θα σας εξετάσει και θα ενημερώσει τον ακτινολόγο και τον τεχνικό που θα κάνει τη μαστογραφία σας για τις πιθανές ιδιαιτερότητες των μαστών σας.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΔΩΤι είναι οι αποτιτανώσεις ή ασβεστώσεις του μαστού;
Αρκετές φορές συμβαίνει να εναποτίθενται (κατακαθίζουν) άλατα ασβεστίου σε κάποια σημεία του μαστού. Αυτό δε σημαίνει, όπως πολλοί από λάθος νομίζουν, ότι οπωσδήποτε ο μαστός κρύβει κάποια κακοήθεια. Είναι μία διαδικασία που συχνότερα γίνεται σε γυναίκες με καλοήθεις παθήσεις αλλά μπορεί να γίνει και σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού.
Οι αποτιτανώσεις χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: στις καλοήθεις και στις ύποπτες. Οι ύποπτες θα χρειαστούν βιοψία και μόνο το 30% από αυτές περίπου θα αποδειχθούν τελικά κακοήθεις.
Οι καλοήθεις αποτιτανώσεις, είναι συνήθως αδρές, έχουν ομαλά όρια και θυμίζουν μπαλίτσες ή λεπτά σωληνάκια. Οι ύποπτες αποτιτανώσεις είναι τελείως ακανόνιστες, συνήθως μικρού μεγέθους (μικροαποτιτανώσεις) με ασαφή όρια, άνισα μεγέθη και συρρέουν (μαζεύονται) σε μια περιοχή του μαστού (συρρέουσες). Πολλές φορές μικροαποτιτανώσεις με ύποπτα χαρακτηριστικά, αποδεικνύονται τελικά μετά από βιοψία, καλοήθεις. Ευτυχώς το αντίθετο είναι εξαιρετικά σπάνιο γιατί οι καλοήθεις αποτιτανώσεις έχουν πολύ χαρακτηριστική μορφή. Σε κάθε περίπτωση απευθυνθείτε στον ειδικό. Μία αποτιτάνωση μπορεί να κρύβει κάτι ύποπτο και μπορεί να χρειαστεί βιοψία της περιοχής. Οι αποτιτανώσεις αποτελούν μαστογραφικό εύρημα και δεν είναι ποτέ δυνατόν να τις ψηλαφίσει ούτε ο μεγαλύτερος εξπέρ του κόσμου, εκτός αν περιλαμβάνονται σε όγκο και είναι ο όγκος που ψηλαφάται. Δεν είναι ορατές στις μαγνητικές μαστογραφίες. Στα νεώτερα μηχανήματα υπερήχων συχνά τις βλέπουμε.
Από ποια ηλικία πρέπει να αρχίζουν οι γυναίκες τις προληπτικές μαστογραφίες και κάθε πότε πρέπει να γίνονται;
Σύμφωνα με τα σημερινά διεθνή δεδομένα σωστό είναι να γίνεται μία μαστογραφία στην ηλικία των 35 ετών η οποία χρησιμοποιείται ως εξέταση αναφοράς. Από κει και πέρα πρέπει να γίνεται μία μαστογραφία κάθε χρόνο από την ηλικία των 40 ετών. Αν μία γυναίκα έχει μία ή περισσότερες συγγενείς πρώτου βαθμού (μητέρα ή αδελφές) με καρκίνο μαστού, ιδιαίτερα μάλιστα εάν η νόσος είχε εμφανισθεί σε νεαρή ηλικία, καλό είναι να αρχίζει με μία μαστογραφία αναφοράς 5 χρόνια νωρίτερα από την ηλικία που διεγνώσθη η νόσος στη συγγενή. Όλες οι γυναίκες μπορούν και πρέπει να εξετάζονται κλινικά, κάθε δύο χρόνια μετά τα 20 και κάθε χρόνο μετά τα 30, από ειδικό μαστολόγο.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΔΩΓιατί να μην γίνεται μία μαστογραφία κάθε χρόνο από την ηλικία των 25 ετών;
Συμβαίνει, όπως είπαμε, στο 5-10%, των νεαρών γυναικών, να μη φαίνεται στη μαστογραφία ένας καρκίνος του μαστού, ενώ είναι ψηλαφητός με το χέρι. Αποφεύγουμε λοιπόν να χρησιμοποιούμε τη μαστογραφία σε πολύ νέες γυναίκες γιατί οι μαστοί τους είναι ακόμα πολύ σφριγηλοί, πυκνοί και αδιαπέραστοι από τις ακτίνες, πράγμα που καθιστά την εξέταση λιγότερο αξιόπιστη. Στην περίπτωση αυτήν θα ξεκινήσουμε τον έλεγχο με υπερηχογράφημα μαστού. Όταν όμως υπάρχει ογκίδιο με ισχυρή υποψία για καρκίνο, τότε θα γίνει και μαστογραφία, ανεξαρτήτως ηλικίας, για να καταλήξουμε στην ορθότερη αντιμετώπιση του προβλήματος.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από τη μαστογραφία;
Πρέπει να ξέρουμε ότι τα τελευταία χρόνια με την χρήση μηχανημάτων προηγμένης τεχνολογίας η δόση της ακτινοβολίας από τη μαστογραφία είναι μικρή και αντιστοιχεί περίπου στο 1/4 της ακτινοβολίας από μια απλή ακτινογραφία θώρακος. Τονίζεται επίσης ότι ο κίνδυνος της ακτινοβολίας από την μαστογραφία είναι θεωρητικός και δεν έχει αποδειχθεί στη βιβλιογραφία ότι η συνολική δόση ακτινοβολίας από επανειλημμένες μαστογραφίες έχει προκαλέσει καρκίνο μαστού.
Γιατί χρειάζεται η μαστογραφία: Δεν μας εξασφαλίζει μια εξέταση μαστού από ειδικό γιατρό κάθε ένα χρόνο ή συχνότερα;
Όχι, δε μας εξασφαλίζει. Γιατί η πολύτιμη αυτή εξέταση που λέγεται μαστογραφία μπορεί να μας δείξει έναν αρχόμενο καρκίνο του μαστού, ακόμα και δύο χρόνια πριν το πιο ικανό ιατρικό χέρι μπορέσει να τον ψηλαφίσει. Αυτό σημαίνει περισσότερες πιθανότητες ιάσεως αφού η θεραπεία θα αρχίσει ένα ή και δύο χρόνια νωρίτερα. Επιπλέον, η πρώιμη διάγνωση, αυξάνει την πιθανότητα εφαρμογής των συντηρητικών χειρουργικών επεμβάσεων, που διασώζουν το μαστό. Έχει σώσει και συνεχίζει να σώζει εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Έχει όμως αποδεδειγμένα μειώσει την θνητότητα μόνο σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με πρώιμη διάγνωση.
Τι κέρδος έχουν οι γυναίκες που βρήκαν έναν καρκίνο του μαστού σε προληπτική μαστογραφία, σε σχέση με τις γυναίκες που τον ψηλάφισαν μόνες τους ;
Ο λόγος που στην Ευρώπη μειώνεται η θνητότητα από καρκίνο του μαστού, ενώ στην Ελλάδα συνεχίζει να αυξάνεται, είναι ότι το 60% του γυναικείου πληθυσμού των δυτικοευρωπαίων γυναικών, υποβάλλεται τακτικά σε προληπτική εξέταση μαστών από Μαστολόγο καθώς επίσης και σε προληπτική μαστογραφία, ενώ στη χώρα μας μόνο το 5%! Οι περισσότερες γυναίκες εδώ αυτοσχεδιάζουν ή σε συνεργασία με κάποιον μη ειδικό γιατρό, αποφασίζουν π.χ. την ανά 5ετία μαστογραφική εξέταση ή την αντικατάσταση της μαστογραφίας από υπερηχογράφημα κλπ.
Κι όμως, μπορεί οι συστηματικές και προσεκτικές γυναίκες που θυσιάζουν μια μέρα από τη ζωή τους κάθε χρόνο για προληπτικό έλεγχο μαστών, να γλιτώσουν ακόμα και τη ζωή τους την ίδια, αν διαγνώσουν και θεραπεύσουν έγκαιρα έναν καρκίνο!
Αν η μαστογραφία μου δεν δείχνει τίποτα μπορώ να είμαι σίγουρη ότι δεν έχω καρκίνο;
Η μαστογραφία είναι μια σπουδαία εξέταση και καθημερινά τη χρησιμοποιούμε στη διαγνωστική του μαστού. Έχει όμως υπερεκτιμηθεί σε τέτοιο βαθμό που πολλές γυναίκες νομίζουν πως αν κάνουν απλά μια μαστογραφία και δεν δείξει τίποτα, μπορούν να είναι ήσυχες. Η αλήθεια είναι ότι η μαστογραφία αποτελεί μέρος της διάγνωσης αλλά δεν αρκεί από μόνη της να αποκλείσει την πιθανότητα κακοήθειας, ιδιαίτερα στο μισό γυναικείο πληθυσμό με τους λεγόμενους «πυκνούς μαστούς».
Οι πυκνοί μαστοί είναι αυτοί που στη μαστογραφία είναι από δύσκολο έως αδύνατο να διαγνωστούν σωστά και σ`αυτούς η μαστογραφία έχει πιθανότητα σφάλματος που φθάνει το 40%. Χρειάζεται απαραιτήτως να συμπληρωθεί με υπερηχογράφημα, κλινική εξέταση από μαστολόγο και ενίοτε μαγνητική μαστογραφία και βιοψία για να μπορέσουμε να βγάλουμε άκρη.
Απαιτείται λοιπόν συνεργασία δύο ή τριών γιατρών, στα πλαίσια ενός κέντρου μαστού, που να έχει τη δυνατότητα όλων των εξετάσεων για να τεθεί η σωστή διάγνωση.
Διάβασε το παρακάτω άρθρο που εξηγεί τι είναι οι πυκνοί και τι οι αραιοί μαστοί για να κατανοήσεις καλύτερα το θέμα και ψάξε να δεις τι τύπο μαστού έχεις. Είναι σημαντικό!
<insert article>
Εσύ που τώρα ξέρεις, ελέγξου σωστά! Προσπάθησε να αποφύγεις το πιο συχνό σφάλμα που μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένες διαγνώσεις. Μην κάνεις μόνο μια σκέτη μαστογραφία, κάνε έναν πλήρη έλεγχο.
