Το γάλα παράγεται στα λόβια του μαστού (μωβ στην εικόνα) και ρέει μέσα στους γαλακτοφόρους πόρους (κόκκινοι στην εικόνα). Πριν τη θηλή οι πόροι διευρύνονται και λέγονται γαλακτοφόροι κόλποι. Η μεγάλη διάταση ενός γαλακτοφόρου πόρου λέγεται πορεκτασία ή διάταση του πόρου και είναι καλοήθης. Μπορεί να εμφανιστεί και εκροή από τη θηλή, ενός παχύρρευστου, λευκοκίτρινου ή πρασινωπού υγρού που μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή και πάχυνση του τοιχώματος του πόρου, συχνότερα κοντά στη θηλή και λέγεται περιθηλαία ή περιπορική μαστίτιδα.
Η πορεκτασία είναι θέμα ανατομικής κατασκευής του μαστού ή παρατεταμένου θηλασμού. Η περιπορική μαστίτιδα όμως είναι μια μικροβιακή μόλυνση. Εμφανίζεται συχνότερα στις καπνίστριες και στίς θηλάζουσες, συμβαίνει δε και σε μεγάλες ηλικίες μετά την εμμηνόπαυση. Η μαστίτιδα αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά αλλά σπάνια μπορεί να οδηγήσει σε απόστημα ή συρίγγιο. Τότε χρειάζεται αντιβίωση ή και επέμβαση.
Η έντονη πορεκτασία συνήθως φαίνεται στη μαστογραφία και στους υπερήχους αλλά επίσης μπορεί και να ψηλαφάται κλινικά και να μοιάζει με ύποπτο ογκίδιο. Δεν εξελίσσεται σε καρκίνο, μπορεί όμως ένας καρκίνος ή ένα καλόηθες θήλωμα να πιέζει έναν πόρο προκαλώντας τη διάταση του. Συχνά η διάταση ενός πόρου μας δυσκολεύει στη διάγνωση και χρειάζεται διαδερμική βιοψία (core biopsy).
Σε κάθε περίπτωση επισκεφθείτε τον ειδικό μαστολόγο (χειρουργό μαστού).
Οι γαλακτοφόροι πόροι (1) φυσιολογικά διευρύνονται λίγο πριν τη θηλή σχηματίζοντας έτσι τους γαλακτοφόρους κόλπους (2). Η υπερβολική διάτασή τους οδηγεί σε πορεκτασία.
