Τι είδους προβλήματα δημιουργούνται μετά από μία επέμβαση μαστού;
Μία επέμβαση μαστού ακολουθείται από προβλήματα σωματικά και ψυχικά. Τα σωματικά προβλήματα είναι τόσο εντονότερα, όσο βαρύτερη είναι η επέμβαση. Οι μικρές επεμβάσεις (βιοψία, εκτομή ογκιδίου) κανονικά δεν δημιουργούν ιδιαίτερα σωματικά προβλήματα, εκτός κι αν συμβεί κάποια επιπλοκή. Οι βαρύτερες όμως επεμβάσεις (μαστεκτομή απλή ή ριζική τροποποιημένη) ακολουθούνται από αρκετά προβλήματα και χρειάζεται συνήθως να περάσουν μερικοί μήνες για την πλήρη επαναδραστηριοποίηση των ασθενών. Αυτά προέρχονται: 1) από το σύστοιχο προς την επέμβαση χέρι, 2) από την περιοχή της μασχάλης, όταν έχει γίνει λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης και 3) από την περιοχή του αφαιρεθέντος μαστού.
Ποια προβλήματα δημιουργούνται στο χέρι της ίδιας πλευράς με τη μαστεκτομή;
Το χέρι αυτό είναι μετά την μαστεκτομή αρκετά πιο αδύναμο από το άλλο. Μπορεί να πονάει λίγο ή να είναι μουδιασμένο ιδιαίτερα στην εσωτερική πλευρά του βραχίονα. Επίσης δυσκολεύεται να κάνει όλο το εύρος των κινήσεων και πιο πολύ τις κινήσεις που απαιτούν να βρίσκεται σε ανάταση, δηλαδή ψηλά. Όμως όλα αυτά τα προβλήματα μπορούν να ξεπεραστούν σύντομα.
Υπάρχει όμως και κάτι πιο σοβαρό: το λεμφοίδημα του χεριού. Παλιά το βλέπαμε συχνότερα αλλά σήμερα, ευτυχώς, πιο σπάνια. Είναι το πρήξιμο του χεριού που οφείλεται στην καταστροφή από την επέμβαση, των λεμφαγγείων που αποχετεύουν τη λέμφο από το χέρι προς τη μασχάλη και από εκεί στα μεγάλα αγγεία του θώρακος. Δημιουργείται σε σπάνιες περιπτώσεις μαστεκτομής με ριζικό λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης, ιδιαίτερα μάλιστα των κατωτέρων λεμφογαγγλίων και όταν επακολουθήσει ακτινοβολία στη μασχάλη. Η τάση τα τελευταία χρόνια προς συντηρητικότερες επεμβάσεις στο μαστό αλλά και η αποφυγή μετεγχειρητικής ακτινοβολίας της μασχάλης, έχουν ελαττώσει σημαντικά το λεμφοίδημα.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΔΩΠώς μπορούν να ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα;
Με ειδικές ασκήσεις και υπομονή. Ο χειρουργός μαστού πρέπει πάντα να έχει στο ιατρείο του ειδικό έντυπο με οδηγίες και φωτογραφίες, που να εξηγούν στις γυναίκες με μαστεκτομή αυτές τις ασκήσεις, για να δυναμώσει το χέρι και ο ώμος.
Πότε πρέπει να αρχίζουν οι ασκήσεις;
Μερικές από αυτές μπορούν να αρχίσουν ήδη από την πρώτη μετεγχειρητική μέρα και ενώ η ασθενής βρίσκεται ακόμη μέσα στο νοσοκομείο. 4-5 μέρες μετά την επέμβαση μπορούν να αρχίσουν και οι υπόλοιπες. Καλό είναι να συνεχιστούν για λίγους μήνες μετά την επέμβαση, μέχρις ότου επιτευχθεί ικανοποιητική κινητικότητα και μυϊκή ισχύς του άκρου. Δεν υπάρχει λόγος βιασύνης ούτε υπερβάλλων ζήλος κόντρα στον άμεσο μετεγχειρητικό πόνο του χεριού και του ώμου. Αρκούν λίγα λεπτά 2-3 φορές τη μέρα για τις πρώτες μέρες και στη συνέχεια αυξάνεται προοδευτικά η διάρκεια και η συχνότητα των ασκήσεων.
Αν δεν υπάρχουν έντυπες οδηγίες;
Αν ο χειρουργός δεν διαθέτει το έντυπο με τις οδηγίες; Τότε απευθυνθείτε σε φυσικοθεραπευτή που θα σας διδάξει τις ασκήσεις, θα σας βοηθήσει αρχικά στην εκτέλεσή τους και θα παρακολουθήσει την πρόοδό σας μέχρι την πλήρη επαναδραστηριοποίηση του άκρου.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΕΔΩΤι πρέπει να κάνει μία γυναίκα μετά τη μαστεκτομή, γιά να περιορίσει τις πιθανότητες να της πρηστεί το χέρι;
- Να βάζει το χέρι πάνω σε ένα μαλακό μαξιλάρι όταν ξαπλώνει.
- Να αποφεύγει τις πολύ βαριές δουλειές με το χέρι αυτό.
- Να προσέχει τα τσιμπήματα και τους μικροτραυματισμούς σε δουλειές του σπιτιού και περισσότερο του κήπου.
- Να μην κόβει τα νύχια της πολύ βαθιά και να μην τραβάει τις παρωνυχίδες.
- Να μην δίνει το χέρι αυτό για αιμοληψίες ή τοποθέτηση ορού. Να ενημερώνει το προσωπικό, όποτε και αν χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Το χέρι αυτό λειτουργεί προφανώς με κάπως περιορισμένη αποχετευτική λεμφική κυκλοφορία, αν και αυτό μπορεί να μην δημιουργεί κανένα φανερό πρόβλημα. Ένα απόστημα όμως στο νύχι, ή η μόλυνση ενός τραύματος, μπορεί να διαταράξουν τη λεπτή ισορροπία της κυκλοφορίας του χεριού αυτού, προκαλώντας οίδημα (πρήξιμο).
Σε σοβαρές περιπτώσεις, μία ειδικό ελαστικό γάντι λεμφοιδήματος μπορεί να περιορίσει το οίδημα.
Το μασάζ στο χέρι με ελαφρά πιεστικές κινήσεις από την άκρη του χεριού προς τον ώμο, βοηθά τα λεμφαγγεία να λειτουργούν και ανακουφίζει μικροπονάκια που υπάρχουν τον πρώτο καιρό μετά την επέμβαση.
