Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού είναι μία επιθετική μορφή καρκίνου, στην θεραπεία του οποίου όμως, έχει σήμερα επιτευχθεί πολύ μεγάλη πρόοδος.
Οι καρκίνοι του μαστού χωρίζονται σε 3 μεγάλες κατηγορίες, πολύ
διαφορετικές μεταξύ τους, με βάση συγκεκριμένους γονιδιακούς δείκτες:
1. Στους ορμονο-ευαίσθητους (60%) που τα κύτταρά τους περιέχουν υποδοχείς οιστρογόνων ή προγεστερόνης και καταπολεμώνται με αντι-ορμονικά φάρμακα.
2. Στους HER2 (20%) που τα κύτταρά τους περιέχουν υποδοχείς για έναν παράγοντα που λέγεται HER2 και καταπολεμώνται με αντί-HER2 φάρμακα.
3. Στους τριπλά αρνητικούς (20%) που τα κύτταρά τους δεν περιέχουν κανένα από τα τρία αυτά είδη υποδοχέων. Η έλλειψη όλων των υποδοχέων σημαίνει ότι τα πιο ειδικά φάρμακα που διαθέτουμε, δηλαδή τα αντι-οιστρογονικά καθώς και τα αντι-HER2, είναι άχρηστα στην καταπολέμηση του τριπλά αρνητικού καρκίνου. Ετσι, χρησιμοποιούμε χημειοθεραπείες (ΧΘ) και ανοσοθεραπείες.
Στις περισσότερες ασθενείς με τριπλά αρνητικό καρκίνο έχουμε καλύτερα αποτελέσματα όταν οι θεραπείες αυτές γίνουν πριν από το χειρουργείο. Σε τέτοιες περιπτώσεις μάλιστα, ο όγκος μπορεί και να εξαφανιστεί εντελώς, στη διάρκεια των λίγων μηνών, μέχρι να ολοκληρωθεί η προεγχειρητική θεραπεία. Για το λόγο αυτό επιβάλλεται σήμερα να μαρκάρουμε τον όγκο με ειδικό μεταλλικό κλιπάκι, προτού αρχίσει η προεγχειρητική θεραπεία, έτσι ώστε να μπορέσουμε στο χειρουργείο να εντοπίσουμε και να καθαρίσουμε καλά την περιοχή, για να εκτιμηθεί και με το μικροσκόπιο αν υπάρχουν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.
Εάν ένας τριπλά αρνητικός καρκίνος δεν υποτροπιάσει μέσα στα πρώτα 3 χρόνια, τότε συνήθως θεωρείται οριστικά θεραπευμένος.
Το 20% των τριπλά αρνητικών καρκίνων έχει και σοβαρή γονιδιακή (κληρονομούμενη) βλάβη στα γονίδια BRCA. Αλλά και το 70% των καρκίνων μαστού με μετάλλαξη BRCA, είναι τριπλά αρνητικοί.
Παλαιότερα η εκτίμηση της επιθετικότητας ενός καρκίνου μαστού γινόταν με βάση το μέγεθος του όγκου και τον αριθμό των πασχόντων λεμφαδένων της μασχάλης. Σήμερα γίνεται με βάση τους γονιδιακούς δείκτες του όγκου, πληροφορίες που μπορούμε να πάρουμε ήδη από την πρώτη μέρα της διάγνωσης, με μια απλή διαδερμική βιοψία με κοπτουσα βελόνα, προτού καν γίνει οποιαδήποτε θεραπευτική ενέργεια. Σήμερα θεωρείται βαρύ ιατρικό λάθος να μπαίνει μια ασθενής στο χειρουργείο χωρίς να έχει προηγηθεί διαδερμική βιοψία. Γιατί περίπου 1 στους 3 καρκίνους του μαστού θα πρέπει να αρχίσει με προεγχειρητική θεραπεία και αργότερα να γίνει το χειρουργείο. Οι στατιστικές έχουν δείξει ότι έτσι θα επιζήσουν περισσότερες ασθενείς.